Krishtlindjet dhe Viti i Ri nuk na lënë indiferentë...

Në sa  letra të vogla, poezi, e kemi gjetur veten duke shkruar në shkollë, duke filluar me këtë fjali.

Krishtlindja për mua është …

Viti i Ri për mua është…

Momenti i meditimit fillestar se çfarë të shkruaj dhe më pas fshirja me gomë e asaj çfarë kishim shkruar. Dhe kush prej nesh nuk është ngjitur në një karrige ose ka dalë përpara të ftuarve, gjatë Krishtlindjeve apo Vitit të Ri për të recituar poezinë që kishte mësuar aq shumë në shkollë? Personalisht i mbaj mend mirë ato momente: isha e tensionuar, mendoja se nuk i mbaja mend mirë fjalët ose se të tjerët nuk do ta vlerësonin atë rutinë "momenti poezie". Në fund të recitimit  dëgjoheshin  duartrokitje dhe buzëqeshje, gjithmonë, dhe mbaj mend që faqet skuqeshin nga turpi, por isha e lumtur.

Festat e fundvitit, Krishtlindja dhe Viti i Ri, në këndvështrimin e një fëmije  mund të nënkuptojë të presësh me padurim ardhjen e Babagjyshit; shpalosjen e  dhuratave; takimi me të  afërmit e largët; pushime nga shkolla; dekorimet, dritat shumëngjyrëshe; ngrohtësia e oxhakut etj.

Magjia e Krishtlindjes dhe Vitit të Ri si fëmijë është diçka që mbetet përgjithmonë, por duke u rritur kjo magji mund të ndryshojë. Një gjë është e sigurt: Krishtlindjet dhe Viti i Ri nuk na lënë indiferentë, qofshim fëmijë apo të rritur.

Çfarë mund të ndodhë në Krishtlindje? 

Festa e cilësuar si më e bukura dhe më e ngrohta e vitit mund të bëhet e vështirë. Për ata që vuajnë nga çrregullimet e të ngrënit, kjo periudhë e vitit mund të jetë e mbushur me shqetësime. Fokusi kryesor është te ushqimi, sa dhe si do të hani, ose sa mund të merrni pjesë në një festë kaq të shumëpritur, por që në fakt na bën të kemi shumë mendime, si për atë që mund të mendojmë, ashtu edhe për çfarë mund të thonë të tjerët, për pamjen tonë, për pjatën tonë... çdo gjë e bërë apo e thënë në ato ditë mendojmë se mund të jetë objekt kritike apo komenti nga ata që ndajnë ato momente me ne.

Le të nisemi fillimisht nga fakti se çdo ndjenjë që kemi në këtë periudhë është e drejtë . Nuk ka asgjë të keqe, sepse është ajo që kemi brenda dhe nuk duhet gjykuar apo anashkaluar. Në të vërtetë, është e drejtë të komunikosh. 

Shfaqja e asaj që kemi brenda vetes është një mënyrë për të ndarë (dhe Krishtlindja është të ndajmë) dhe për të pranuar edhe më shumë atë që kemi brenda, me të gjithë vështirësinë që mund të kemi për t’ia dalë.

Krishtlindjet në mendjen tonë…

Krishtlindjet janë të gjitha këto, por nga pikëpamja cerebrale çfarë aktivizohet tek ne? 

Studimet kanë treguar rezultate interesante:

• Euforia dhe gëzimi i Krishtlindjes veprojnë mbi neurotransmetuesit që rregullojnë mirëqenien tonë: dopamina (e përfshirë në qarkun e shpërblimit dhe në kërkimin e stimujve të këndshëm) dhe serotoninën (e cila përforcon mirëqenien tonë drejt asaj që ka rëndësi për ne);

• Dhënia e dhuratave, për shumë prej tyre sinonim i stresit, shpesh lidhet me altruizmin, nëse mendojmë për të menduar, blerë dhe paketuar dhurata për të afërmit dhe miqtë. Në vend që të mendojmë për dhënien e dhuratave si një moment ankthi, radhë në qendra tregtare, trafik etj., le të mendojmë për gjestin e altruizmit që po bëjmë ndaj atyre që duam dhe syve të tyre të lumtur;

• Familja, dhe ajo ndjenjë e bashkimit (dhe ribashkimit ) që Krishtlindjet dhe Viti i Ri mund të japin. Ndjenja e ngrohtësisë e lidhur me këto momente është pjesërisht për shkak të oksitocinës, hormonit të dashurisë, i cili rregullon aftësinë për të forcuar lidhjet dhe stimulon besimin. Kjo gjithashtu ju lejon të shkëputeni nga rutina e përditshme dhe të lehtësoni ankthin. Si? Të jetosh në një situatë të njohur, me të njëjtët njerëz, të strukturuar pak a shumë në të njëjtën mënyrë, të lejon të ndihesh i qëndrueshëm dhe i sigurt të paktën për ato ditë. Le të mendojmë, për shembull, të recitojmë poezi,të këndojmë këngë,të buzëqeshim, të shohim njëri -tjetrin në sy, për këngët tipike që dëgjojmë dhe këndojmë. Këto janë stimuj ndijor të rëndësishëm, të cilat na lejojnë t'i jetojmë ato ditë të qeta;

• Biseda rreth një tavoline të shtruar me ngjyrat e ngrohta të Krishtlindjeve dhe me pjata të gatuara me dashuri forcon ndjenjën e përkatësisë familjare: të ndash një vakt, pavarësisht nga Krishtlindjet dhe Viti i Ri, do të thotë bashkësi, bashkon të gjithë familjen dhe i hap rrugën bisedës dhe lidhjes, pavarësisht se kush ha çfarë: të gjithë janë të lirë të hanë atë që duan më shumë.

Festat e Krishtlindjeve dhe Vitit të Ri, konsiderohen si receta perfekte dhe nuk po flasim për recetat e kuzhinës: Festat e fundvitit  janë receta perfekte për harmoninë familjare, pavarësisht kilometrave të shumta të udhëtuari për të arritur në destinacion, apo momenteve të gëzueshme dhe ngacmuese në të cilat luajmë me familjarët tanë, pa folur për diskutimet e të përditshmes. Megjithatë, asnjë nga këto nuk do ta prishë këtë përvojë. 

Le të kthehemi në të qenit fëmijë për një mbrëmje, dhe le të shijojmë këto emocione.

Kthimi në fëmijëri për një mbrëmje mund të jetë fillimi për ta bërë atë në një të  nesërme dhe për t'u rikthyer për ta bërë atë me qetësi, me kalimin e kohës nëse e ndiejmë për ta bërë  këtë. Secili prej nesh ka “kohën e tij” dhe është e drejtë ta lëmë të rrjedhë pa e penguar.

Të jesh përsëri fëmijë: si ta bëjmë?

Dhe nëse duam të jemi edhe më shumë fëmijë, le t'i shkruajmë një letër Babagjyshit

Çfarë të  shkruani?

Le të marrim një fletë, një stilolaps dhe të ulemi në një mjedis të qetë, larg zhurmës dhe të pa shqetësuar. Rrjedha e mendimeve do të bëhet një sekuencë fjalësh të mrekullueshme, sepse ato diktohen nga zemra.

Pranimi dhe dëgjimi i njëri-tjetrit janë dhuratat më të bukura dhe më të mëdha që mund t'i bëjmë vetes. 

Le t'ia bëjmë vetes këtë dhuratë, ia vlen. Ne jemi të gjithë të rëndësishëm, qofshim fëmijë apo të rritur…

Festa të gëzuara e të bekuara të gjithëve!

Nga Emanuela Dervishi 

Punonjëse Sociale, shkolla 9 vjeçare”Qamil Guranjaku” Elbasan 

Bibliografia

1. Katherine Rundell 2021-“Një dëshirë për Krishtlindje”

2. Goleman, D. (1998): ―Working with emotional intelligence‖. New York: Bantam Books.

3. Slawrence, Shapiro (2004) 101 WAYS to teach children social skills. A ready-to use reproducible activity book. The Bureau For At-Risk Youth. Https://healthiersfexcel.org/wpcontent/uploads/2018/07/101-Ways-to-Teach-Children-Social-Skills.pdf

 © Portali Shkollor- Të gjitha të drejtat e rezervuara. Ndalohet kopjimi pa lejen tonë.