Ditari, letërsi XI
Kjo orë mësimi është përgatitur nga mësuesja e lëndës së letërsisë në shkollën jopublike 12-vjeçare “Qëllimi i Jetës”, Tiranë; Sara Fahem. Ditari është realizuar sipas nismës “tri lëndë në gjashtë orë”
Data ………………………….
Planifikimi ditor
Fusha: Gjuhët dhe komunikimi
Lënda: Letërsi
Shkalla: V
Klasa: XI
Tema mësimore
Ora e parë: Honore de Balzak
Ora e dytë: Analizë, “Xha Gorioi”
Situata e të nxënit:
A) Bisedë mbi jetën dhe krijimtarinë letrare të Balzakut
B) Nxënësi kupton se si përvojat letrare ndikojnë duke ndërtuar përvoja personale, vlera dhe qëndrime, që vlejnë më vonë në perceptimin e botës.
Rezultatet për njësinë mësimore 1:
• njeh dhe klasifikon sipas etapave, krijimtarinë letrare të Balzakut;
• përcakton strukturën e Komedisë njerëzore;
• flet mbi temat kryesore dhe llojin e personazheve mbizotërues në krijimtarinë e tij;
• diskuton mbi parimet krijuese, metodën e tipizimit, artin dhe idetë e Balzakut;
• heq vija paralele ndërmjet Komedisë hyjnore të Dantes me Komedinë njerëzore të Balzakut.
Rezultatet për njësinë mësimore 2:
• njeh subjektin e romanit;
• përcakton temën dhe idenë e tij;
• dallon strukturën dhe elemente të stilit;
• analizon personazhet, marrëdhëniet ndërmjet tyre tyre, mjedisin, rolin dhe funksionin e tyre.
Fjalët kyç:
Etapa të krijimtarisë
Strukturë e komedisë njerëzore Tematikë
Tipizim i personazheve
Art
Stil proliks
Personazh
Temë
Ide
Mjedis
Marrëdhënie
Strukturë
Stil
Burimet: Teksti i letërsisë, Libri digjital, Fjalor i gjuhës shqipe, Foto, Kompjuter, Tabelë, Shkumës, Fletore etj.
Lidhja me fushat e tjera ose me temat ndërkurrikulare: Gjuhë shqipe, Gjuhë e huaj, Arte, Histori, TIK
Metodologjia dhe veprimtaritë e nxënësve: Bashkëbisedimi, stuhi mendimi, lexim i drejtuar, punë e pavarur, punë në grup, pema e mendimit.
Metodologjia dhe veprimtaritë e nxënësve: Bashkëbisedim, stuhi mendimi, lexim i drejtuar, punë në grup, ditar dypjesësh, harta e koncepteve diagrami i Venit.
Organizimi i orës së mësimit
Ora e parë e mësimit. Koha: 45 minuta
Lidhja me temën e mëparshme. Kontrolli i detyrave të shtëpisë
Stuhi mendimi, bashkëbisedim. Diskutohet mbi elementet të realizmit në fragmentet e shkëputura të leximeve të komentuara: “Në ballo”; “Takimi me njeriun e madh”; “Beteja e Vaterlosë”; “Shtëpi kukulle”. Shënoj në tabelë veçoritë për secilin fragment dhe bëj krahasimin mes tyre. Shënoj në tabelë thënien e Honore dë Balzakut (të shkëputur nga vepra “Xha Gorio”) përmes bashkëbisedimit diskutohet mbi kuptimin e saj: “Unë jam një poet i madh. Nuk i hedh poemat në letër, ato qëndrojnë në veprime dhe ndjenja.”
Me anë të stuhisë së mendimeve nxënësit paraqesin informacionin që kanë për jetën dhe krijimtarinë e Balzakut.
Ndërtimi i njohurive të reja:
Bisedë, lexim i drejtuar, punë në grup, pema e mendimit. Ndaj klasën në grupe dhe diskutoj me ta mbi tematikat e krijimtarisë së Balzakut, parimet krijuese, artin e tij, tipat e personazheve të krijuara etj.
Përforcimi: Metoda e bashkëbisedimit, pema e mendimeve. Në këtë pjesë të orës së mësimit, për të demonstruar rezultatet e arritura gjatë saj, kërkoj nga nxënësit të angazhohen në diskutimin e analogjisë mes Komedisë hyjnore të Dantes me Komedinë njerëzore të Balzakut.
Ora e dytë e mësimit Koha: 45 minuta
Lidhja me temën e mëparshme: bashkëbisedim
Bashkëbisedohet për veprat e Balzakut, duke u ndalur te vepra Xha Gorio.
Ndërtimi i njohurive të reja:
Lexim i drejtuar, punë në grup, ditar dypjesësh, harta e koncepteve Me anë të hartës së koncepteve së bashku me nxënësit shënohen veçori të përgjithshme që lidhen me romanin “ Xha Gorioi”. Romani “Xha Gorioi” zë një vend të veçantë në tërësinë “e Komedisë njerëzore”. Ai shërben si udhëkryq ku takohen disa prej heronjve kryesorë të veprës së Balzakut. Autori e ka shkruar këtë vepër duke u mbështetur në elementin bazë në të cilin ndërtohet shoqëria, prandaj pohon: Për mua elementi bazë i shoqërisë nuk është individi, por familja.
Romani rrëfen për:
- prindin fatkeq (sakrificën e tij në emër të familjes, vajzave të tij),
- bijat mosmirënjohëse, duke përcaktuar njëkohësisht temën dhe idenë kryesore të kësaj vepre.
Rreziku i shkatërrimit të familjes vë një pikëpyetje të madhe themelet e shoqërisë, prandaj në këtë roman ajo ndihet si shenjë alarmuese.
U kërkoj nxënësve të tregojnë mbi subjektin e romanit “ Xha Gorioi”. Ngjarjet kryesore ndodhin në pensionin e zonjës Voker, në fundin e nëntorit të vitit 1819, ku jetojnë mbledhur shtatë bujtës në nevojë:
në katin e dytë - zonjusha e re Viktorina Tajfer me një kushërirë të largët, madamën Kutyr;
në katin e tretë - një nëpunës që ka dalë në pension, Puareja dhe një zotëri enigmatik në mesmoshë me emrin Votren;
në katin e katërt - një vashë lëneshë, madmuazel Mishono, një ish-tregtar bukësh, Gorioi dhe studenti Eugjen de Rastinjak, i cili ka ardhur në Paris nga Angulema etj...
Ndaj klasën në grupe dhe me anë të metodës lexim i drejtuar plotësohet tabela për personazhet dhe karakteristikat e tyre.
Subjekti shoqërohet edhe me analizën e personazhit kryesor xha Gorio. Me anë të skemës më paraqesim kompleksitetin e Gorioit si personazh.
Pas analizës së personazheve drejtoj pyetjen: Pse është një vepër realiste? Cilat veçori të veprës realiste gjejmë në të?
Këto pyetje i bëj për të përqëndruar vëmendjen e nxënësit jo vetëm në identifikimin e veçorive të veprës realiste, por edhe në elemente specifike të stilit të Balzakut, si : në elementet e përmbajtjes, detajet artistike dhe strukturë. Në fund të analizës nxënësi mund të japë mendimin e tij mbi vlerësimin: Balzaku dhe krijimtaria e tij u bënë themelues të epokës letrare të realizmit.
Demonstrimi i rezultateve të arritura diagrami i Venit, bashkëbisedim Me anë të diagramit të Venit u kërkoj nxënësve të vendosin në plane krahasuese veprën e Balzakut “Komedia njerëzore” me atë të Dantes “Komedia hyjnore”, njëra vepër përfaqësuese e letërsisë realiste dhe tjetra përfaqësuese e letërsisë romantike.
Nëse vepra e Dantes përfundon me një fund të lumtur, a ka të njëjtin fund vepra e Balzakut? Nxënësit për përgjigjen e kësaj pyetjeje u referohen veprave të tjera të Balzakut.
Vlerësimi: Përgjatë kësaj ore mësimi, bëj vlerësim të vazhdueshëm me gojë për përparimin e nxënësve, me qëllim identifikimin e njohurive, interesave, aftësive apo shkathtësive që kanë fituar nxënësit në lidhje me tematikën e trajtuar gjatë mësimit. Këtë vlerësim mund ta shoqërohet edhe me shënime specifike për nivelet e të nxënit sipas rastit.
Detyrë shtëpie:
1.Hulumtoni në internet apo edhe mes librave thënie të Balzakut dhe për Balzakun.
2.Shkrim i lirë, ese. Shkruani një ese duke marrë në konsideratë pyetjet: - Ku qëndron drama e xha Gorioit? - Pse ai është ndër personazhet më fatkeqe? Për të shkruar esenë tuaj lexoni fragmentin “Vdekja e xha Gorioit” në tekst.
Planifikoi mësuesja e lëndës “Gjuha shqipe dhe letërsia” në shkollën jopublike 12-vjecare “Qëllimi i Jetës”, Tiranë.
Mësuesja: Sara Fahem
(Portali Shkollor)
Teste përmbledhëse për të tria periudhat në të gjitha lëndët, klasa IV
Rregullorja e shkollës
Gjeografi, teste përmbledhëse për periudhën e parë për klasën VI, VIII, X, XII