Dr.Blegina Hasko Bezo: Pse Arsimi Artistik?

Në artikullin Përfshirja e Dimensionit Estetik në Pedagogji, studiuesit shtruan pyetjen:

Çfarë do të thotë të përdorësh estetikën në klasën tënde?

Pak ishin në gjendje t'i jepnin një përgjigje të saktë pyetjes dhe disa u dorëzuan duke thënë se thjesht nuk e dinin (Webster & Wolfe, 2013). Shumë mësues e inkorporojnë estetikën edhe pa e kuptuar atë; këndimi, vizatimi, tregimi, përdorimi i manipuluesve si modelimi i argjilës, qeramika, kolazhi, shfaqja e posterave, fotografive dhe artit në muret e klasës, angazhimi i nxënësve në krijimin e modeleve në shkallë të vogël, posterave dhe shumë të tjera pasqyrojnë përdorimin e estetikës dhe hyjnë në kategorinë e zbatimit të edukimit artistik (Hartle et al., 2015, Webster & Wolfe, 2013).

Webster & Wolfe (2013) argumentojnë se një mësues në trajnim duhet të inkurajohet që të fokusohet në pedagogjinë edukative, siç është përfshirja e përvojave estetike në rutinat e tyre të përditshme të mësimdhënies për të rritur përparimin e rezultateve holistike për nxënësit. "Theksi është në përdorimin e asaj përvoje estetike për të identifikuar ndikimet e mundshme pozitive afektive që kjo mund të ketë në angazhimin e nxënësve me mësimin dhe për t'u bërë kërkues." Ata vazhdojnë të argumentojnë se që një mësim të jetë i vlefshëm edukativisht për nxënësit, përvoja estetike në klasë është thelbësore (Webster & Wolfe, 2013, f.22). Studiuesit kanë pohuar se uniteti i përvojës kërkon një dimension estetik që na bën të ndërgjegjshëm për shkak të nxitjes së ndjenjave të përfshira së bashku me kënaqësinë të gjitha në unison i mundëson nxënësit të kuptojë më mirë dhe më e rëndësishmja përfshin dëshirat, interesat dhe qëllimin (Webster & Wolfe, 2013).

"Një përvojë e të mësuarit përfshin si praninë e mishëruar të nxënësit, veprimtarinë e saj të kuptimit dhe dëshirat. Kjo është e rëndësishme të njihet pasi nuk është vetë përvoja ajo që i mëson nxënësit, por është kuptimi personal dhe kuptimi që nxënësit. i japin asaj nëpërmjet përjetimit të asaj përvoje dhe që rezulton në të mësuarit e tyre” (Webster & Wolfe, 2013).

Objektivat e edukimit artistik janë:

të ndihmojë nxënësit të konsolidojnë përvojat dhe njohuritë e kaluara;
t'i prezantojë nxënësit me mjete dhe teknika të ndryshme dhe përdorimin e tyre për shprehje krijuese dhe produktive për përdorim të përbashkët;
ofrojnë mundësi për zhvillimin e ndërgjegjësimit për artet popullore, veçoritë lokale dhe komponentët e tjerë kulturorë që çojnë në vlerësimin e trashëgimisë kombëtare;
të ndihmojë nxënësit të përdorin ndjeshmërinë artistike dhe estetike në situatën e përditshme;
t'u mundësojë nxënësve të arrijnë një rritje të ekuilibruar si qenie sociale në harmoni me kulturën tonë përmes punës me projekte.
të njihen me jetën dhe veprën e artistëve/artistëve vendas;
të përdorin me shkathtësi materiale të disponueshme në vend për të bërë produkte (objekte) të ndryshme me ndihmën e komunitetit;
të përsosin ndjenjën e vlerësimit të bukurisë së natyrës nëpërmjet elementeve bazë të formave të artit.

Përfitimet e përdorimit të estetikës në zonën e klasës janë të bollshme dhe i çon nxënësit që të bëhen kërkues (Webster & Wolfe, 2013). Besohet se vetë përdorimi i estetikës pozitive në klasë nxit ndryshime intelektuale, emocionale dhe të mundshme morale; përvoja estetike është përgjegjëse për krijimin e njohurive të reja në lidhje me nxënësin (Webster & Wolfe, 2013).

Përdorimi i estetikës nxit procesin e të menduarit dhe reflektimit në vend të të mësuarit të të dhënave fikse; procesi i të nxënit nuk arrihet thjesht nëpërmjet mësimdhënies, por nëpërmjet mënyrës sesi materiali paraqitet, pranohet dhe personalizohet nga nxënësi që mësohet (Webster & Wolfe,2013).

"Dimensioni instinktiv i qenies sonë është i ndjeshëm, i menjëhershëm dhe poetik dhe nuk duhet të përjashtohet" në edukimin e një mësuesi të ri ose të një mësuesi me përvojë për këtë çështje (Webster & Wolfe 2013, f. 24).

Më poshtë janë tetë arsye specifike pse artet në arsim kanë rëndësi të përshkruara nga Elliot Eisner (2002):

“Artet inkurajojnë mendimin dhe veprimin që është e vështirë të matet. Artet i mësojnë nxënësit të veprojnë dhe të gjykojnë në mungesë të rregullave, të mbështeten në ndjenjën, t'i kushtojnë vëmendje nuancave, të veprojnë dhe të vlerësojnë pasojat e zgjedhjeve të dikujt dhe të rishikojnë dhe më pas të bëjnë zgjedhje të tjera" (Eisner, 2002 , f. 9).

Nuk është vetëm nxënësi që përfiton, por kur përdoren artet, përfiton edhe institucioni (Barton et al., 2013). Mësuesit që përdorin edukimin artistik në qasjet e tyre të mësimdhënies po zbulojnë se nxënësit e tyre janë më të interesuar dhe më të motivuar për të mësuar përmes kësaj qasjeje pedagogjike lozonjare, tërheqëse dhe argëtuese, dhe arrijnë të kuptojnë veten dhe bashkëmoshatarët e tyre në një nivel më të thellë, i cili nga ana tjetër kultivon një shpirt më të mirë shkollor. (Barton, 2013).

Lampert (2006, f. 47) parashtron se “...nxënësit e artit kishin prirje shumë më të larta të të menduarit kritik neutral ndaj disiplinës (aftësia për të parë shumë anë të një argumenti dhe shumë mundësi për ta zgjidhur atë) sesa nxënësit jo-artist dhe ishin më të prirur për të përdorur të menduarit dhe arsyetimin dhe jo vetëm në fushën e arteve, por edhe në lëndë të tjera akademike (Barton et al., 2013, Shulsky & Kirkwood, 2015).Shoqëria perëndimore po i kushton shumë më tepër vlerë krijimtarisë së natyrshme sesa në të kaluarën; ndoshta kjo ndodh sepse i ndihmon njerëzit të komunikojnë, të kuptojnë njëri-tjetrin dhe të jenë të shkathët (Barton et al., 2013, Shulsky & Kirkwood, 2015).

Barton et al. (2013) argumenton se mos ofrimi i një edukimi holistik duke neglizhuar artet, është një dëm i madh për nxënësit, sepse elementët e lindur artistikë të asaj që jemi duhet të ushqehen dhe ushtrohet si një nga pjesët e shumta që përbëjnë personin e plotë. Si një bonus, edukimi në art është demonstruar se përmirëson arritjet akademike në fusha të tjera që nuk kanë lidhje me artet (Barton et al., 2013, Shulsky & Kirkwood, 2015). Arti i muzikës, duke luajtur një instrument, për shembull, është demonstruar se rrit aftësitë e arsyetimit hapësinor-kohor në zgjidhjen e ekuacioneve matematikore (Barton et al., 2013, Shulsky &Kirkwood, 2015). Barton (2013) është i palëkundur për të argumentuar se të qenit krijues dhe zhvillimi i shkrim-leximit janë qëllime arsimore po aq të rëndësishme.

Siç u përmend më lart, artet thërrasin dhe përmirësojnë komunikimin midis nxënësve (Barton et al., 2013, Shulsky & Kirkwood, 2015). Arti i përgatit nxënësit për botën e komunikimit, rrit ndërgjegjësimin/konsideratën e tyre ndaj opinioneve dhe mendimeve të ndryshme, si dhe ilustron mënyrat e ndryshme me të cilat njerëzit zgjedhin të shprehin mendimet dhe ndjenjat e tyre, veçanërisht për tema që nuk kanë "prekshmëri" (Barton et al. ., 2015, Shulsky & Kirkwood, 2015). Artet nxisin perceptimin tonë shqisor i cili i shtyn njerëzit të hyjnë më thellë në mendimet e tyre duke rritur kështu aftësitë e tyre njohëse (Barton et al., 2015).

Artet janë thelbësore në edukimin e fëmijërisë së hershme për të ndihmuar në zhvillimin e aftësive të të menduarit dhe "disponimit të të mësuarit gjatë gjithë jetës... aftësitë e krijimit të lidhjes, reflektimit dhe bisedës" (Shulsky & Kirkwood. 2015, f. 6). Kur një fëmijë krijon një vepër arti, në mënyrë të pashmangshme do të ketë elemente të fëmijës: ide, ëndrra, shqetësime, interesa dhe përvoja; dhe kur u kërkohet të flasin për artin e tyre, ata shpesh do të krijojnë lidhje mes asaj që ata kanë krijuar dhe asaj që shohin në botën përreth tyre (Shulsky & Kirkwood, 2015). Vëzhgimi dhe kritika e artit nga bashkëmoshatarët u lejon atyre të ushtrojnë shkrim-leximin e tyre gojor, vizual dhe të shkruar dhe kjo i hap artistit një shumëllojshmëri mendimesh, reagimesh, vëzhgimesh dhe ndjenjash, si dhe ofron një mundësi të mirë për edukatorët që t'u mësojnë nxënësve të tyre të qenit respektues në kritikat e tyre dhe duke i zgjedhur fjalët e tyre me kujdes, në mënyrë që të mos ofendojnë artistin (Shulsky & Kirkwood, 2015).

Siç u tha deri më tani, edukimi artistik ka përfitime të shumanshme për nxënësit në komunikimin, mirëkuptimin, shkathtësinë dhe kreativitetin e tyre. Këto kontribuojnë në një edukim holistik që përfiton nxënësi si në aspektin kognitiv ashtu edhe në atë social.

Dr.Blegina Hasko Bezo