Dita Ndërkombëtare e Gjuhës Amtare 2025: Festimi i diversitetit gjuhësor dhe kulturor

Tema e Vitit 2025: Festimi i Panairit të 25-vjetorit të Ditës Ndërkombëtare të Gjuhës Amë 

Çdo vit, më 21 shkurt, shënohet Dita Ndërkombëtare e Gjuhës Amë, një ngjarje e shpallur nga UNESCO që ka për qëllim promovimin e diversitetit gjuhësor dhe ruajtjen e trashëgimisë kulturore. Ky është një moment për të reflektuar mbi rëndësinë e gjuhëve në jetën e individëve dhe shoqërive, duke theksuar gjithashtu se ruajtja e gjuhëve është një nga elementët kyç për mbrojtjen e identitetit dhe kulturës së një populli.

Përvjetori i 25-të i Ditës Ndërkombëtare të Gjuhës Amë feston një çerek shekulli përpjekjesh për të ruajtur diversitetin gjuhësor dhe për të promovuar gjuhët amë. Ky moment kulmor thekson rëndësinë e ruajtjes së gjuhëve në mbrojtjen e trashëgimisë kulturore, përmirësimin e arsimit dhe ndihmën në krijimin e shoqërive më paqësore. Tema e këtij viti është "Gjuhët Janë të Rëndësishme: Panairi i 25-vjetorit të Ditës Ndërkombëtare të Gjuhës Amë," duke theksuar përpjekjet për të ruajtur dhe mbështetur gjuhët që janë në rrezik zhdukjeje.

Rëndësia e gjuhës amë për identitetin dhe kulturën

Gjuha amë është shumë më tepër se një mjet komunikimi; ajo është shprehja e identitetit kulturor dhe shpirtëror të një populli. Ajo pasqyron histori, tradita dhe vlera, duke ndihmuar në forcimin e lidhjeve mes individëve dhe grupeve sociale. Gjuhët janë një instrument i fuqishëm për edukimin dhe zhvillimin personal, sepse ato janë çelësi për të kuptuar botën dhe për të shprehur emocionet dhe idetë. Një tjetër aspekt i rëndësishëm është se shumë gjuhë po zhduken. Sipas UNESCO-s, pothuajse 40% e gjuhëve të botës janë në rrezik të zhduken, dhe kjo ka një ndikim të drejtpërdrejtë në pasurimin e kulturave dhe pasurinë e shoqërive. Për këtë arsye, ruajtja e këtyre gjuhëve është një përgjegjësi globale, që kërkon angazhimin e të gjithëve.

Arsimi shumë gjuhësor dhe ruajtja e diversitetit gjuhësor 

Gjuhët janë thelbësore për edukimin dhe zhvillimin e qëndrueshëm, pasi ato shërbejnë si mjetet kryesore përmes të cilave transferohet njohuria dhe ruhet kultura. Me rreth 8,324 gjuhë të ndryshme në botë, shumë prej tyre janë në rrezik të zhduken për shkak të globalizimit dhe ndryshimeve shoqërore. Sigurimi që sistemet arsimore mbështesin të drejtën për të mësuar në gjuhën amë është thelbësor për përmirësimin e rezultateve arsimore, pasi nxënësit që mësojnë në një gjuhë që ata e kuptojnë plotësisht tregojnë aftësi më të mira për të kuptuar, angazhim dhe mendim kritik. Arsimi multilinguistik, sidomos për gjuhët e pakicave dhe ato indigjene, jo vetëm që ndihmon nxënësit, por gjithashtu promovon një lidhje më të thellë mes arsimit dhe kulturës, duke kontribuar në shoqëri më të përfshira dhe të barabarta. Ky përpjekje kontribuon në përmirësimin e arsimimit dhe në krijimin e mundësive të barabarta për të gjithë, duke e bërë shoqërinë më të drejtë dhe të paqes.

Përparimi dhe sfida për diversitetin gjuhësor 

Në përvjetorin e 25-të të Ditës Ndërkombëtare të Gjuhës Amë, kjo ditë vë theksin gjithashtu në nevojën për të përshpejtuar përparimin në ruajtjen e gjuhëve të kërcënuara. Me teknologjinë që po zhvillohet me shpejtësi, ka mundësi të reja për ruajtjen e këtyre gjuhëve përmes aplikacioneve, regjistrimeve audio dhe përkthimeve digjitale. Megjithatë, sfidat mbeten. Gjuhët më të vogla dhe më pak të përdorura janë të ekspozuara ndaj humbjes së fjalorit dhe strukturës gramatikore, dhe shpesh janë të nënvleftësuara në shoqëritë moderne. Prandaj, për të siguruar një botë më të përfshirë dhe më të qëndrueshme, është thelbësore që të promovojmë shumëllojshmërinë gjuhësore, të mbështesim përdorimin e gjuhëve të ndryshme në jetën e përditshme dhe të investojmë në mbrojtjen e gjuhëve që janë të kërcënuara.

Dita Ndërkombëtare e Gjuhës Amë është një mundësi për të kujtuar dhe festuar pasurinë që sjell diversiteti gjuhësor. Ajo na fton të angazhohemi në ruajtjen e gjuhëve të ndryshme dhe të mbështesim përdorimin e tyre për të ndihmuar në zhvillimin dhe prosperitetin e shoqërive tona. Me kujdesin dhe përkushtimin e duhur, mund të sigurojmë që gjuhët e botës të mbijetojnë dhe të lulëzojnë për brezat e ardhshëm.

© Portali Shkollor - Të gjitha të drejtat e rezervuara. Ndalohet kopjimi pa lejen tonë.