Test i mbështetur mbi komentet e çelësit të Letërsisë dhe Gjuhës shqipe (Ylli-Lasgush Poradeci)

Lasgush Poradeci

YLLI

Del nga zemëra një yll

Nuku di nga vjen i shkreti:

Sikur djeg përdhe mi pyll,

Sikur shkon për-së-përpjeti

Sikur digjet përsëri

Mun në fund në kraharuar

Sikur sbret nga qjell’ i ri,

Yll i jetës së pashuar.

Yll e mall që shëmbëllen

Drejt prej zemrës së qetë,

Vjen e ndrin e shkon nga vjen:

Rrëzë qjelli, rrëzë jete. 

Rrethoni përgjigjen e saktë 

1. Kjo poezi bën pjesë në:                                                                    

a. lirikën filozofike, 

b. lirikën e peizazhit, 

c. lirikën erotike, 

ç. lirikën shoqërore.

2. Ylli  ka kuptimin e:

a. dashurisë,

b. frymëzimit artistik,

c. trupit qiellor,

ç. poetit. 

3. Me ç’lloj vargu është shkruar kjo poezi?                                           

a. 10-rrokësh,

b. 11-rrokësh,

c. 8-rrokësh,

ç. 6-rrokësh.

4. Cili prej vargjeve të mëposhtme është epitet metaforik?    

a. Sikur digjet përsëri,

b. drejt prej zemrës së qetë,

c. yll e mall që shëmbëllen,

ç. nuku di nga vjen i shkreti.

5. Cila nga figurat kryesore të poezisë së Lagushit nuk është përmendur në këtë poezi?

a. Zjarri,

b. Uji,

c. Qielli,

ç. Dheu.

6. Cila nga  fjalët e mëposhtme është fjalëformim karakteristik i poetikës së Lasgushit?                                                                                             

a. për-së-përpjeti,

b. zemëra,

c. qjell’,

ç. mall.

7. Procesi i frymëzimit artistik njëjtësohet me lindjen e një ylli.  Poeti  gjen vija paralele mes këtyre dy dukurive, sepse: 

a. frymëzimi artistik është dukuri sa abstrakte, aq edhe e qenësishme;

b. poeti kërkon t’ia konkretizojë atë lexuesit, përmes një perceptimi konceptual dhe vizual;

c. frymëzimi krijues ka të njëjtat veti si ylli, i cili ka funksion të ndriçojë, të ngrohë e ushqejë shpirtërisht zemrën me anë ndjesive dhe emocioneve që shpreh;

ç. frymëzimi e bën krijuesin të përjetojë emocionalisht momentin, jetën; 

d. të gjitha së bashku.

8. Fjala kyç që realizon këtë paralelizëm: 

a. është fjala yll, sepse është objekti ku mbështetet paralelizmi;

b. është fjala lind, e cila mbart simbolikën e lindjes së jetës, përjetimit artistik i cili gjithashtu e bën poetin të jetojë momentin si copëz të jetës;

c. është fjala qiell, sepse frymëzimi zbret nga hyjnorja.  

9. Është karakteristikë e poetikës së Lasgushit të përfytyrojë realizimin e dukurive jetësore dhe ato artistike në mënyrë ciklike. Kjo shprehet në:  

a. strofën e dytë e poezisë dhe vargun e tretë të strofës së tretë; 

b. strofën e parë e poezisë dhe vargun e parë i strofës së tretë; 

c. strofën e dytë e poezisë dhe strofën e katërt e poezisë. 

10. Në poezi dy përdorimet kuptimore të ndryshme të foljes djeg janë:

a. ndezja si proces, nisja e frymëzimit;

b. djegia si proces përfundimtar i shuarjes, i gjendjes emocionale të përjetimit, e cila e kaloi fazën e saj kulminante dhe tash shuhet për të përgatitur lindjen e një frymëzimi të ri, gjendjeje të re emocionale.  

11.   Figura poetike e krijuar në të dyja rastet e përdorimit të foljes djeg është:  

a. antitezë,

b. simbol,

c. personifikim,

ç. metaforë.

12. Cili nga vargjet e mëposhtme përmban një figurë të sintaksës poetike?

a. Sikur djeg përdhe mi pyll,/ Sikur shkon për-së-përpjetë

b. Vjen e ndrin e shkon nga vjen/ Rrëzë qjelli, rrëzë jete. 

c. Sikur digjet përsëri/ Mun në fund në kraharuar

13. Cila është figura e sintaksës poetike e sipërpërmendur?

a. inversioni,

b. shkallëzimi artistik,

c. anafora,

ç. enumeracioni.

14.  Funksioni i  kësaj figure të sintaksës poetike është:

a. të krijojë e të konkretizojë  përfytyrimin konceptual të frymëzimit krijues;

b. të krijojë bukurtingëllim të vargut artistik;

c. të ndikojë emocionalisht te lexuesi; 

15.  Poeti  e quan frymëzimin poetik: Yll i jetës së pashuar, sepse ky varg:

a. shpreh në nivelin më të lartë vlerësimin për artin si monument jetësor;

b. arti  i shërben njeriut në jetën tokësore për ta zbukuruar atë dhe t’u përjetuar si hyjnor;

c. për t’i dhënë mundësi të përsoset shpirtërisht përmes artit dhe ndjenjave që përcjell ai;

ç. të gjitha së bashku.

16. Shëno E vërtetë (V)/ E gabuar  (G)

Në strofën e fundit të poezisë është përdorur fjala mall, e cila sipas poetit shëmbëllen me fjalën yll. Realizimi i këtij shëmbëllimi, edhe pse mes dy fjalëve nuk ka lidhje kuptimore, ndodh sepse:

a. fjala mall është e njohur në krijimtarinë e Lasgushit si simbol i dashurisë; 

b. duke qenë se frymëzimi artistik shoqërohet nga ndjenja e dashurisë për artin, për të përsosurën, nuk  e  mbart  brenda dashurinë;

c. poeti ndien të nevojshme të pranëvendosë të dyja fjalët, duke përcjellë idenë se arti lind kur është i mbrujtur nga dashuria;

ç. fjala yll është simbol i përjetësisë.  

17. Nënteksti  i dy vargjeve të fundit, duke iu referuar lidhjes kuptimore të sintagmës Rrëzë qjelli, rrëzë jete, është:

a. ide kozmogonike e shkruar në konceptin filozofik për krijimin e botës;

b. thelb i filozofisë dhe botëkuptimit të Lasgushit, mbi artin, burimin e tij dhe të forcës  së tij;

c. ndikim i shprehjes artistike  i huazuar nga tradita popullore.

© Portali Shkollor- Të gjitha të drejtat e rezervuara. Ndalohet kopjimi pa lejen tonë.