Sekreti si të rrisni fëmijë të sjellshëm

Çelësi për një disiplinë të zgjuar është e thjeshtë: Mësoni fëmijën tuaj si të kontrollojë sjelljen. Fëmijët mund të vetëdisiplinohen.

Shpesh dëgjomë nëna që kanë fëmijë të mirëedukuar. Ata vendosin lojërat në vendin e duhur, kur prindi u kërkon që t'i vendosin, shkojnë në shtrat në orarin e përcaktuar, e ndërkohë disa prindër të tjerë ankohen për sjellje kapriçoze të fëmijëve të tyre.

Megjithatë, të gjithë fëmijët i kanë momentet e tyre, sepse para së gjithash janë fëmijë. Disiplina me ta ëshë një sfidë e vërtetë, herë duket sikur i afrohesh, herë jo. Cili është sekreti? Duke i kërcënuar ata me ndëshkim? Duke i dhënë afate? Përgjia është jo, asnjëra nga këto nuk është e dobishme. Ndonjëherë, mjafton edhe vetëm një shikim, që ata ta kuptojnë gabimin e tyre dhe të vetëdisiplinohen.

"Kur pritshmëritë tuaja janë të qarta që nga koha kur fëmija juaj është ende i vogël, ata i përvetësojnë këto pritshmëri dhe fillojnë të presin të njëjtën gjë nga vetvetja", thotë Sharon K. Hall, autor i "Raising Kids". Me fjalë të tjera, meqenëse fëmijët janë të prirur të duan të kënaqin prindërit e tyre, ata do të përpiqen të sillen ashtu siç i keni mësuar. Në fakt, ekspertët thonë se fëmijët e rinj deri në 18 muaj janë të ndjeshëm dhe të përgjegjshëm ndaj pritjeve të prindërve të tyre.

Mësimdhënia e vetëdisiplinës ndaj një fëmije të vogël nuk është aq e frikshme sa tingëllon. "Nëse përqendroheni te gjërat thelbësore që fillojnë rreth moshës 2 vjeçare, fëmija juaj do të sillet më mirë". 

Vendosni rregullat e qëndrueshme dhe prisni respekt

Fëmijët të cilët besojnë se mund të bëjnë gjithçka që ndjejnë si të bëjnë dhe të marrin gjithçka që duan, priren të jenë ata që veprojnë duke hidhëruar ose duke hedhur zemërim kur kërkesat e tyre nuk plotësohen. "Fëmijët që kuptojnë se ka kufij të përcaktuar mirë mësojnë se si të vetë-rregullojnë dhe të respektojnë kufijtë", thotë Hal Runkel, terapist familjar dhe autor i "Scream Free Parenting".

Tregoni atyre pse

Ju nuk duhet t'u jepni fëmijëve shpjegime të hollësishme pse prisni sjellje të caktuara prej tyre. Por nëse fëmija juaj kupton se ka arsye të thjeshta për rregullat, ai do të kuptojë se ato nuk janë arbitrare dhe do të kenë më shumë gjasa që të përmbushen. Tregoni atij, për shembull,  "Duhet të shkosh në shtrat në orën tetë, sepse trupi ka nevojë për shumë gjumë për të qëndruar i fortë dhe i shëndetshëm". Ose "Duhet t'i largosh lodrat, kështu që ne do të dimë se ku t'i gjejmë herën tjetër kur të luajmë."

Shprehni shumë lëvdata

"Nëse rregullon shtratin, nëse ndihmon të bëjë gati tryezën, ose nëse lejon motrën e tij të luajë me blloqet e tij, sigurohuni që të përforconi pasimin e rregullave duke festuar sukseset e fëmijës suaj", thotë Larry J. Koenig. Thuaj, "Jam shumë krenar kur sillesh si një djalë i madh!" ose, "Je shumë i sjellshëm kur thua fjalët magjike".

Ndiqni rregullat vetë

"Duke varur pallton në banjë kur të shkoni në shtëpi, duke vënë enët tuaja të pista në lavaman, duke mos bërtitur kur jeni të frustruar ... duke bërë këto gjëra do t'u tregojë fëmijëve se, ashtu si kanë rregulla për të ndjekur, ashtu bëni edhe ju", thotë Judy Arnall, autor i Disiplinës pa vështirësi. "Kur fëmijët të shohin se silleni mirë, ata do të duan të bëjnë të njëjtën gjë." Fëmijët kanë aftësi imituese. Ata nuk ndikohen aq nga fjalët, sa ndikohen nga sjelljet tuaja.

Kultivoni një ndërgjegje

Nëse një fëmijë i vogël ndihet i keq kur e keni vënë përpara përgjegjësisë, mos u përpiqni menjëherë ta minimizoni sikletin e tij. Ndjenja e fajit është një pjesë thelbësore e të mësuarit për të përcaktuar të drejtën nga e gabuara. "Përdoreni atë si një mundësi mësimi", sugjeron Dr Hall. "Thuaj: E di që ndjehesh keq, ne të gjithë bëjmë gabime, por do përpiqemi të mësojmë se si të veprojmë herën tjetër ".

Një nga arsyet kryesore që fëmijët sillen keq është sepse ata ndihen të frustruar dhe të pafuqishëm. "Kur ju u jepni fëmijëve mjetet që ata duhet t'i kuptojnë gjërat vetë, ata do të sillen më mirë, sepse ata do të jenë më të pajisur për t'u kujdesur për veten dhe nuk do të vijnë duke bërtitur për ju", thotë Dr. Brooks.

Lejoni fëmijët të marrin vendime

Jepuni fëmijëve mundësinë për të bërë zgjedhje. Niseni me pyetje shumë të thjeshta: "A doni të mbani pizhame tuaj Elmo apo këmishën tuaj të natës?" "Çfarë ushqimi për mes vakt dëshiron të marrësh në shkollë, një mollë apo diçka tjetër?".

Pasi fëmijët të mund të menaxhojnë këto vendime të vogla, kaloni në një nivel tjetër: Për shembull, nëse fëmija juaj po konfliktohet me vëllain, motrën, ose shokun e tij, në vend që të bërtisni "Mos e bëj!", mund t'i thoni "Si mund të trajtojmë këtë ndryshe?". Ju mund të habiteni me përgjigjen e tij, ose me zgjidhjen që mund t'ju japë.

Inkurajoni një qëndrim "provo, provo përsëri"

Inkurajoni fëmijët tuaj, që edhe nëse e bëjnë diçka gabim, të tentojnë sërish, nisur nga veprimet më të thjeshta. Duhet t'i mësoni se të provosh, edhe nëse nuk ia del nuk është asnjëherë humbje. Bëni t'i mendojnë gjërat. Zbuloni aftësitë njohëse të fëmijës suaj duke sfiduar atë për të gjetur përgjigje për veten e tij. Për shembull, kur fëmija juaj pyet një pyetje se si të bëhet diçka, përgjigjuni me pyetjen tuaj: "Çfarë mendon se duhet të bësh?". Një përgjigje e tillë do t'i japë atij besim në aftësinë e tij për të kuptuar gjërat.

Ndihmoni fëmijët të praktikojnë durimin

Askujt nuk i pëlqen të presë, aq më tepër fëmijëve të vegjël. Por, është detyrë e prindit t'i mësojë fëmijës artin e të priturit, të duruarit. Kjo kërkon shumë punë dhe përkushtim, por nëse i jepni kohën e duhur mund t'ia dilni.

Bëjeni të presë

Mos reagoni menjëherë sapo fëmija juaj të kërkojë diçka. "Lejo që fëmija juaj të ndjejë pakëndshmërinë e pritjes sepse është një faktor i rëndësishëm ndryshimi". 

Tregoni atyre se çfarë ndjejnë

Të vegjëlit nuk janë në gjendje të shprehin zhgënjimin e tyre. Ju mund t'i ndihmoni duke etiketuar emocionet e tyre dhe duke ofruar lëvdata kur ata tregojnë durim: "E di që është e vështirë të qëndrosh këtu, por je duke bërë një punë të frikshme ... Ti je i durueshëm dhe kjo është e mrekullueshme!". Kur vërtetoni luftën e fëmijës suaj me diçka, ka më shumë gjasa që ai të përpiqet më shumë. Angazhojini në aktivitete që nxisin durimin. Inkurajoni fëmijën tuaj që të bëjë gjëra që nuk ofrojnë rezultate të menjëhershme, si ndërtimi i bllokut dhe zgjidhja e enigmave, ose mbjellja e farës së luleve dhe të shikoni rritjen e saj me kalimin e kohës.

Vendosni theksin në empati

Fëmijët kanë lindur duke besuar se bota rrotullohet rreth tyre, thotë Steven E. Curti. Pra, sa më shpejt t'i ndihmoni ata të kuptojnë se të gjithë kanë ndjenja dhe emocione, aq më pak ka gjasa që ata të sillen në mënyra që fyejnë ose lëndojnë njerëzit e tjerë.

Festoni veprimet dashamirësisë të fëmijës suaj

Sa herë që fëmija juaj tregon se ka lidhje më të ngushtë me një shok/shoqe tjetër, duhet ta përforconi këtë lidhje. Për shembull, nëse e shihni fëmijën tuaj që mbulon kukullën e saj me një batanije, thuaj: "Ishte një gjë e tillë për t'u siguruar që kukulla është e ngrohtë dhe komode."  Kjo do ta bëjë fëmijën tuaj të ndihet i dobishëm. Duhet t'i mësoni që të ndash lojërat me shokun është një gjë e mirë.

Ndihmoni ata të lexojnë gjuhën e trupit

Të jesh në gjendje të interpretosh gjestet dhe shprehjet e fytyrës është një nga mënyrat themelore që na zhvillojmë ndjeshmërinë. Mundohuni të kuptoni gjuhën e trupit të fëmijës suaj.

Së fundi, një fjalë paralajmëruese: Ju nuk do të jeni në gjendje t'u mësoni fëmijëve tuaj që të disiplinojnë veten brenda natës. Nuk ka dyshim se do të ketë raste kur ata të mos i marrrin parasysh "Ata janë fëmijë, në fund të fundit", por nëse i ndiqni këto këshilla ndikoni pozitivisht tek fëmija juaj.

(Përktheu P.Shtini; Portali Shkollor)