Laert Vasili, aktori më i mirë evropian për veprën e Kadaresë

Laert Vasili është vlerësuar me çmimin “Actor of Europe” në Festivalin Ndërkombëtar të teatrit “Actor of Europe”, i cili prej 16 viteve radhazi zhvillohet në zonën e Liqenit të Prespës, nën motivin “Liqenet pa kufij”. Juria e festivalit në mënyrë unanime ka vlerësuar interpretimin e aktorit shqiptar duke e shpallur si më të mirin e këtij edicioni. Vasili interpretoi gjatë ditëve të festivalit pjesën Agamemnon Inferno bazuar në esenë “Përpara banjës” të Ismail Kadaresë. Ky është një çmim i rëndësishëm për botën e teatrit. Në të shkuarën me këtë çmim janë vlerësuar aktorë si Bruce Meyers, Rade Srebexhia etj.

Vasili dramatizoi tregimin e Kadaresë duke e interpretuar në skenë, për tu shndërruar në personazhin më të duartrokitur të festivalit. Tregimi “Përpara banjës” i Ismail Kadaresë, jep një vizion të ferrit të Agamemnonit që u gjend përsëri jashtë vaskës dhe u nis drejt saj, ashtu si miliona herët e tjera, për të përjetuar me ritme të ndryshme copëzën e fundit, gjithsej njëzet e dy sekonda, të jetës së tij. Ky është një tregim me gjetje nga më befasueset brenda vetëm dy faqeve të botuara për së pari në përmbledhjen e tij me tregime “Ëndrra mashtruese”.

“Një tregim, që më kishte bërë përshtypje dhe që mendoja se duhej nxjerrë në pah, për shkak se nuk e kishte marrë vëmendjen e lexuesit; kjo për një arsye të cilin kisha kohë që e sillja nëpër mend e që kishte të bënte me një lloj fenomeni: vepra monumentale të këtij autori marrin edhe vëmendjen që u takon krijimeve të tjera të të njëjtit autor (ku qarkullojnë motive të ngjashme dhe po ato personazhe), duke mos i lënë këto të fundit të bëjnë jetë të mëvetësishme. Kështu, diptiku “Vajza e Agamemnonit”, “Pasardhësi” mund të kenë ndikuar që jo të gjithë lexuesit shqiptarë të kenë parasysh tekstin “Përpara banjës”, por: Tre shkrimtarë francezë kanë shkruar në gjuhën e tyre tri tekste narrative remix (remiks)- rikrijime, interpretime, rikombinime, përshtatje të këtij teksti të Kadaresë, një ushtrim, një pastish, variacion i së njëjtës temë, zhanri, subjekti. Kjo është një mënyrë shpalimi e letërsisë, që kohët e fundit, po përdoret në letërsinë e përbotshme, por që në studimet tona nuk është e njohur. Pra, në bazë të një vepre të një shkrimtari, – të tjerë shkrimtarë bëjnë remiks.

Në këtë rast, kemi për bazë tregimin e një shkrimtari shqiptar, atë të Kadaresë, kurse remikset janë të tre shkrimtarëve francezë” shkruan Viola Isufaj. Laert Vasili është aktor e regjisor I njohur fitues I një sërë çmimesh ndërkombëtare i njohur për tërheqjen e tij ndaj antikitetit grek.

(Portali Shkollor)