“Kush do të më brofë në këmbë nesër në mëngjes?” nga Thanas Dushku

Rovena kishte hyrë në klasë rrëmbimthi së bashku me shoqet e saj. Më priste si çdo mëngjes, ashtu e përhumbur në habinë e saj, teksa qëndronte në këmbë... Me parakrahët e hollë të zhdërvjelltë, mbështetur mbi bankë, balluket e shpupuritura, të kadifenjta që i rrëshqisnin mbi ata dy sy të çakërdisur, të cilët më vëzhgonin pareshtur me guxim.

Vetëm Rovena mund të qëndronte njëherazi në këmbë e me bërryla mbi bankë!

Një dritëz e panatyrshme depërton gjithnjë mes fijeve të ballukes së saj duke ia shndërruar shtratin e ballit në një diellth të vogël, të argjendtë.

Porsa çel derën e klasës, sytë e mi ndeshin kaltërimin e syve të Rovenës: mbi majën e supit të djathtë i varet çiltërsisht një bishtalec i thurur me rrëmbim, kapur në fund me një lidhëse të zezë prej nga dalin majat e djegura të flokëve, të cilat flakërojnë prej dritës, që hyn pa kursim nga dritarja.

-Mirëmëngjesi mësues!...

dhe nxënësit ulen. Figura gjatoshe e Rovenës, që më kujton orë e çast skulpturën xhakometiane, ulet me vonesë e kuturu, përplaset me forcë në karrige dhe klasa shpërthen në të qeshura. Dhe Rovena këtë e di. Kur çlirohet nga emocionet, ashtu me kokën e zhytur fort në brendësinë e kraharorit te saj, me duart që përqafojnë fund e krye kokën e gështenjtë ovale, krejt pa kuptuar, ajo mrekullisht merr formën tragjike të një drenusheje zënë në çark, pa bërë asnjë faj, natyrisht.

Pasi vjen në vete, ballukja qëndron ngrirë mbi ballin e bardhë, ashtu e shpupurosur dhe kaltërima e syve të saj nis të errësohet, porsi një lumë që rrjedh tashmë i shqetësuar.

Çohet befas në këmbë dhe ulet sërish. Diçka e mundon thuajse kurdoherë, por s’arrin të shprehet. As ajo vetë s’di ç’të thotë. As unë s’e di. Nuk di…

Kështu, kurmi i qelltë i syve të saj tretet orë e çast brenda oazit të syve të mi, sapo këta ndeshen dhe, një pëlhurë trishtimi në formë loti na mbulon të dyve.

Dhe ja, në befasi, një fjollëz drite konturon pa kuptuar tiparet e mprehta të fytyrës së saj, shpesh kjo e përhumbur e që hera-herës tenton të përqendrohet, por më kot.

- Ç’ke sot Rovena?

- ... asgjë mësues!

- Mirë.

Mbi cepat e bankave janë hapur me kujdes fletoret e detyrave të shtëpisë dhe unë vërtitem nëpër klasë, i veshur çdo ditë me përparësen time të bardhë. Dhe çdo ditë, më bëhet si të kem hedhur mbi trup pikërisht dëborën e këtyre maleve të egër nëpër lugjet dhe shkëmbinjtë e të cilëve ngjiten të dëshpëruar malësorët e fshatit. Si të jem mbështjellë kështu me vetë tragjizmin lirik të “Mashkullorës”. I mallkuar ky mal çdo dimër me izolim, durim e brengë të pashoqe.

Hedh sytë në dritare: flokët e dëborës bien me shpejtësi, pastaj ato ngadalësojnë ritmin dhe mua, papritmas, më duket sikur flokët e bardhë zënë e ngjiten lart...

Por, a mund të ngjitet lart qoftë edhe një flok i vetëm bore?!

Ja, këtë çast më kujtohet figura e përhimtë vëllazërore e Edit: ky ecën përpara meje me elektrikun e tij në dorë, dritën e të cilit e derdh me mburrje mbi malet e zinj kundruall nesh, përmbi shkëmbinj, mbi faqe të egra rrëpirash mizore mbushur në njërën anë me borë e me dhe të zi në anë tjetër, mbi kurorën e përzishme të pishave që kanë rrethuar kryet dhe mbi cipën flakëruese të lumit Osum, që lëshon shkëndija me zhurmë për poshtë këmbëve tona lyer me baltë.

Shiriti i dritës derdhet tutje, përplaset diku me dërrasat e një kasolleje të heshtur bagëtish dhe krejt papritur mua më kujtohet nëna.

Kuajt nuk duken. Monopati ku po vazhdojmë të ecim është fare i ngushtë, errësira e trashë si pelte, toka gjithë gurë e llucë. Kapërcejmë sërish lumin e ftohtë e të zhurmshëm, të vetmen zhurmë të natës dhe nxitimthi futemi mes përmes ca banesash të braktisura me pullaze të rrëzuar, ndërtuar gjithë me gurë. As këtu nuk janë. Mandej, teposhtë livadhit, zbardh si margaritar prej dritës së hënës samari i zbehtë i njërit kalë e pak më tutje gjejmë edhe tjetrin. Kafshët presin gjithë në heshtje, pa lëvizur asnjë muskul, asnjë fije floku, madje as kokën, të nënshtruar natës e mua ky dorëzim i beftë më prek sedrën, më shpon ndërgjegjen.

A u ngjajmë ne, sadopak, kuajve natën?

U kaloj pranë: sytë e tyre të stërmëdhenj, janë rimbushur me ankth e pikla drite. Pesha e mprehtë e samarit i ka lodhur e u ka ravijëzuar lëkurën e tyre të trashë në ngjyrë të kuqërremtë.

Edhe një herë më kujtohen flokët e kuqe të nënës sime. Ngjitemi kështu prej nga zbritëm, me këmbët përlyer e zhytur në baltë, me kafshët e bindura prapa nesh përshkuar nga një copë litari që e tërheq përmendësh Edi.

Këtë natë fillova thuajse të dashuroj baltën dhe gurët e tokës. Ndoshta nisa t’i dua me të vërtetë.

Ku ta dish?!....

Por ka diçka hyjnore që lidh trokun me gurin, kasollen me qiellin, ëndrrën me çobanin. Dhe yjtë e qiellit natën vonë mbushin grilën e fjetinës sime me pjalm bletësh, teksa zemra ime prehet e qetë në gjumë.

Kush do të më brofë në këmbë nesër në mëngjes?

Sigurisht, Rovena e vogël. Zëri i saj i mprehtë si tel violine kërcen mbi murin metalik të fjetinës dhe hyn brenda, në të katërt cepat e kontenierit, teksa unë pi kafen time të parë.

Pastaj dal, kyç derën, ndërkohë që me sy i jam lutur qiellit kundruall shkollës:

-Zot, bekoji këta fëmijë!

Thanas Dushku

Ka përfunduar shkollën e mesme artistike “Tefta Tashko Koço” të Korçës për pikturë dhe më pas studimet e larta Bachelor dhe Master profesional në Universitetin “Fan Stilian Noli” të Korçës, në Fakultetin e Edukimit dhe Filologjisë, profili Gjuhë shqipe dhe Letërsi. Si artist ka çelur disa ekspozita personale në pikturë, brenda dhe jashtë vendit, ku është nderuar dhe me çmime. Shkruan letërsi artistike, ku lëvron tregimin dhe poezinë. Është emëruar mësues në disa fshatra të ndryshme jug-lindorë brenda vendit në profilin ku dhe ka përfunduar studimet e larta.