Çelësi i shtëpisë
Ndjesia e të kthyerit në shtëpi, e të ndjerit rehatinë, përndjek këdo. Rehatia e brendisë është aq e çmuar, sepse vlera e saj është përmbledhur vetëm në një çelës.
Një nga ndjesitë më të bukura kur kthehesh në shtëpi, apo kur je në banesë të re, është të gjesh çelësin tënd. Megjithëatë, sado kujdes të tregoj të mos e harroj pa e marrë, nën mendje thellë më pëshpërit ajo mundësi e vogël që ta lë në shtëpi.
Kur dal nga shtëpia jam vërtetë e lumtur. Çdo përgatitje kryhet me pasion, dhe është nga ato herët e vetme që çfarëdo gabimi të bëj, të mos me kthehet në pengesë për të ecur rrugës. Megjithatë është gjë e rrallë që unë të dal e të kem thyer diçka, prishur një punë a bërë rrëmujë dollapin.
Ja që si hëna edhe dielli lëvizin pambarimisht çdo ditë, por nëse dielli nuk pëson ndryshim nga jashtë, atë ia transmeton hënës së tij. Ajo herë tkurret, herë drapërohet e herë zhduket nga sytë. Dallgët e deteve i përgjigjen me të njëjtin intensitet si edhe dallgët e mendjeve tona. Prandaj me këtë dua të them, se është e mundur nganjëherë edhe ta harrosh çelësin në shtëpi.
Më ka qëlluar dy herë të jem vetëm dhe e mbyllur jashtë. Po të ketë qënë edhe më shumë, mbase do më jetë dashur ta fsheh në kujtesë. Por këto dy herë nuk do të doja t’i harroja kurrë.
Për të parën duhet të kem folur më shumë, duke iu ankuar dikujt për vuajtjet e mia. Historia do ketë filluar gjithmonë njëlloj “Një natë që po kthehesha në shtëpi, e vetme, e lodhur pas shumë punësh, zbulova që më duhej të kapërceja murin për tu futur brenda, sepse nuk e kisha çelësin e shtëpisë me vete.” Pjesa më e rëndësishme është gjithmonë ajo e kapërcimit të murit. Pastaj shihja vështrimin e tyre mosbesues, mungesën e aftësisë për ta ndjerë dhimbjen time, dhe fjalët nuk vazhdonin. Do të kisha dashur mbase t’i tregoja aftësinë time për të bërë akrobacira të rrëzikshme në orën 3 të natës, në pisin e errësirës, në një mur të lëkundshëm e derë me maja hekuri-shtize. Kjo nuk do kishte qënë aspak ekzagjërim. Por unë shihja se në fakt kisha qënë duke folur me qenushë të rrahur, të cilën do të ishin trembur jo nga shtizat, por nga vetë shkëlqimi i tyre në diell. Kurse shkëlqimi i hënës do i kishte robëruar në lebeti.
Unë do kisha vazhduar me disa detaje më ndikuese, si përshembull plagët që do kisha marrë gjatë zvarritjes nëpër degët e dala e të përçudnuara të pemës ngjitur murit. Do i kisha treguar mbase ndonjë të çarë po të ishte verë.
Meqë ka ardhur koha që jam lodhur me qenushë të tillë të rrahur, kam mësuar t’i përdor vuajtjet e mia për të dalë nga situata jo të favorshme për mua, që në fakt nuk janë asnjëherë aq të këqija. Qëllimi është më shumë për të qetësuar ndërgjegjen time, sepse nëse dikush nuk do t’ia dijë njëherë, nuk do t’ia dijë as të dytën.
Hera që unë me mendje e quajta të dytë, i përket në fakt një kategorie tjetër faji. Nuk e kisha harruar çelësin në shtëpi. Më kishin harruar mua të mbyllur brenda. Mbase asnjë nuk e dinte se isha aty në të vërtetë, sepse mund të kisha qënë në punë si një punëtore e rregullt. Por meqë parimi im për vende të tilla është se “askush nuk do t’ia dijë”, vërtetë që nuk kam probleme ndërgjegjësore në atë rast. Muri i banesës private qe jo shumë i lartë, dhe toka kodrinore bënte që vende-vende dheu poshtë të ishtë më i ulët se diku tjetër, më i arritshëm me kapërcim. Në fillim të derës kryesore kishte një pemë fiku të rritur e të shëndetshme.
Atë mëngjes për ndonjë arsye nuk u çova në kohën që t’i kënaqja të gjithë, por kënaqa veten dhe më zuri gjumi edhe për ndonja 2 orë. Nëse atje ora kalonte pas 8-ës, gjithmonë mund të quhej “shumë vonë”.
Gjithsesi u çova pa u shqetësuar nga gjëra të vogla, piva një kafe të madhe dhe u vesha këndshëm për ditën. Çelësin e dhomës sime nuk mund ta harroja kurrë atje. Ai vendosej gjithmonë poshtë tapetit të korridorit pasi të kisha mbyllur derën. Dhe kjo më bëntë njeriun më të lumtur në botë. Vërtetë, qe një kohë e artë.
Dola e veshur këndshëm dhe e rregulluar, për t'mu dashur më në fund të bëja diçka siç duhej;
Ajo banesë nuk më kishte bërë të ndjehesha si e burgosur për shumë gjatë, pasi kisha parë se nuk do të që e vështirë të arratisesha. Duhet të isha vërtetë vetëm në të gjithë atë sipërfaqe, e mbyllur. Derën e jashtme nuk e kisha parë kurrë të mbyllur nga brenda, pa çelësin në vend. Adrenalina kishte nisur të më ushqente që kur isha zgjuar, por tani po kalonte në nivele kafshërore; vrimat e hundëve më zgjeroheshin sa herë që merrja frymë, sytë shihnin çdo qelizë që notonte brenda tyre, dhe nuk mund ta ndjeja më parehatinë e reçipetave. Isha e vetme me pemën e mrekullueshme të fikut, me degët e saj plot me frut të pjekur. Po të kisha mundur, do të doja të kisha mbyllur sytë e të isha bërë njësh me ajrin e tokën përfundimisht.
Si për të vazhduar atë që kisha nisur, më shumë për inertsi, përvesha mëngët dhe kapa cepin e murit të përshtatshëm për tu ngjitur. Gjatë zvarritjes poshtë m'u gris pjesa e poshtme e getave, por unë gjithmonë vesh pantallona të forta mbi to, kështu që vrimat e mëdha që u formuan mbase nuk përbënin problem.
Kur mbërrita në destinacion ndjehesha si kurrë më mirë. Të gjithë, aq më tepër shefat, më dhanë shikimet më të zymtësuara. Por unë nuk doja t’ia dija. Ndjeja se kisha kaluar mbi ta, nëpërmjet atij muri të gjymtuar. “Ku ishe mi?” – më thanë “Më mbyllën brenda në banesë,” – i thashë. “Jo moj, po çfarë bëre pastaj, ngele brenda?” “Jo,” – i thashë, e lumtur “kapërceva murin dhe erdha.” Asnjë prej atyre qenushëve nuk mund ta kuptonte humorin tim të thekur, por kjo më jeptë më shumë kënaqësi se gjithçka në atë moment. Sepse nuk kisha rrugëzgjidhje tjetër.
“E di, njëherë një djalë mbeti tre ditë brenda i mbyllur në banesë, se e kishin harruar që ishte aty” -më tha kolegu im i paradites, Martini. Një djalë i gjatë dhe mjaft i pashëm kur donte, kurse herë të tjera qe kryesisht një idiot shakaxhi. “Ja ashtu si ti.”
“Po çfarë bëri ai i shkreti pastaj? Si, tre ditë thua??” – iu përgjigja unë, e interesuar.
“Po ja, mbeti në banesë i mbyllur vetëm për 3 ditë.” Më duket se shfaqi njëfarë keqardhje për të, duke treguar se e kalonte kohën duke u dehur me birrën që gjeti në frigoriferin e përbashkët. Do të doja të kisha qënë me atë djalë, për kohën që ishte pjesë e rrëfimit mallëngjyes. Por ai nuk diti të kapërcejë murin.
Historia e tretë ka të bëjë me historinë e vërtetë të të harruarit të çelësave. Ose të të harruarit të çfarëdogjëje nga ana ime. Por kjo është një histori e përsëritshme, ku unë pretendoj të kem harruar çelësin, për të mos patur problemin e të mbeturit jashtë. Nuk është se bota e shtëpisë më harron kur unë jam jashtë, por ja që thellë kam frikë se mos nuk kthehem më brenda. Rehatia e brendisë është aq e çmuar, sepse vlera e saj është përmbledhur vetëm në një çelës.
Atë ditë, dhe më duket dy herë të tjera para saj, në të vërtetë nuk e kisha harruar ta merrja çelësin me vete. Por që kur kisha dalë, më ishte krijuar bindja se isha mbyllur jashtë. Prandaj nëse e kam kapërcyer murin edhe disa herë më shumë, jo domosdoshmërisht, e kam bërë sepse kam dashur të dijë se si është vërtetë të jesh e mbyllur nga brenda, përjashtë. E duke kapërcyer murin që më mbante të sigurt shtëpinë, kam dashur mbase të njoh pjesën jo të sigurt të rehatisë.
E i jam afruar çdo herë sigurisë së vërtetë, duke iu afruar vetvetes.
(Shkrim në prozë nga Rea Shundi)
Mëso si të jetosh vet, mëso edhe nxënësit si të jetojnë
113 vite më parë u çel e para shkollë e mesme shqipe, "Normalja e Elbasanit"
Pse duhet të lexosh? Këto 100 thënie për leximin janë për ty...